West-Terschelling

De Brandaris, de bekendste vuurtoren van Nederland

De bekendste vuurtoren van Nederland is waarschijnlijk de Brandaris op Terschelling. De toren is in elk geval de oudste nog brandende vuurtoren van ons land. De huidige Brandaris is de derde vuurtoren met die naam. De eerste Brandaris werd in 1323 gebouwd om schepen veilig door het Vlie te loodsen. Het Vlie was toen één van de belangrijkste waterwegen van Nederland. De Hanzestad Kampen die veel handel dreef met de Oostzeelanden, had alle baat bij een goede doorvaart en betaalde daarom mee aan de vuurtoren. Deze Brandaris werd gebouwd met kloostermoppen en hout. De toren is genoemd naar Brandaris, het dorp in de buurt dat nu West-Terschelling heet. Ook wordt wel gezegd dat de naam verwijst naar Sint Brandaan, de beschermheilige van mensen op zee. Deze heilige kon de toren niet beschermen toen de zee aan het eiland knabbelde. 

Hoewel de toren oorspronkelijk behoorlijk landinwaarts was gebouwd, verdween de de Brandaris in 1593 in de golven. Omdat het Vlie nog steeds een drukbevaren waterweg was, werd er in allerijl een nieuwe vuurtoren neergezet. Maar nog voor het licht daarin kon worden ontstoken, stortte deze in. Ondeugdelijk bouwmateriaal en een onderste verdieping die het bouwwerk niet bleek te kunnen dragen, veroorzaakten de ramp. Zes mensen kwamen daarbij om het leven. Het waddeneiland Terschelling had zijn les geleerd en bouwde de derde vuurtoren met meer beleid. De uitdrukking 'driemaal is scheepsrecht' is in dit geval van toepassing: de Brandaris die in 1594 de taken van zijn voorgangers overnam, staat nog steeds fier overeind.

Vrijdagmiddag zijn we met de boot aangekomen op Terschelling en een dag later is dit het vertrekpunt van onze route. De Brandaris duikt al erg snel voor onze neus op en ook verder op onze tocht, verschijnt deze een aantal keren aan de horizon. Het geeft je wel een bepaalde oriëntatie waar we ons op dat moment bevinden. Net buiten het dorp komen we op het uitkijkpunt Kaapsduin. Het is het hoogste punt van Terschelling (31,4 meter boven NAP) en op dit punt staat een zendhuisje dat gebruikt werd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over kleine paadjes trekken we in de richting van de duinen. Na een beste beklimming van de duinovergang komen we op een prachtig wit en breedste strand van Europa terecht waar verder niemand te bekennen is, een prachtig stukje natuur. Na enkele kilometers door het zand geslenterd te hebben, verlaten we bij strandpaal 500 Z/420 het strand. Bovenop het duin staan ineens twee stoelen op ons te wachten en hiervan maken we dankbaar gebruik om onze middagpauze te houden.

Na de boterhammen trekken we het natuurgebied de Noordsvaarder in. De Noordsvaarder was een grote zandplaat, die van Terschelling werd gescheiden door het Westerboomgat. De zandplaat schoof steeds op naar het oosten en verzandde midden 19e eeuw het Westerboomgat. Het kwam daardoor vast te zitten aan Terschelling. Na het passeren van verschillende duinvalleien, doemt er ineens een prachtig duinmeertje voor onze neus op. We lopen er half omheen en trekken daarna de bossen in. Na bijna 13 kilometer verschijnt ineens de Brandaris weer voor onze neus en komen we terug bij de haven van West-Terschelling. Ruim drie uur wandelen zit er op. Wat heeft deze prachtige route niet? Er zitten heuvels en dalen in, strand en zee, heide, meertjes, duinen, bos, wat weilanden, smalle paadjes en een oud stadje..... Kortom, de route is een echte aanrader als je eens op dit eiland bent!

Klik op de link voor enkele foto's

fotoalbum

routebeschrijving

Een prachtig zeilschip in de haven van West-Terschelling