Route 27: Doesburg - Gasthuisroute

In de afgelopen jaren heb ik veel routes door het prachtige Achterhoekse landschap gelopen en een aantal hiervan wil ik graag met jullie delen. Ik probeer de komende tijd iedere maand een route hieraan toe te voegen, uiteraard ook geschikt om te wandelen. Opmerkingen of aanvullingen hoor ik graag.

Vandaag de 27e route uit deze serie: De Gasthuisroute ontleent haar naam aan het Gasthuis van Doesburg. Het Gasthuis, de kerk en het hofje achter de kerk stammen uit de 13e eeuw. De huidige eigenaar, de Gestichten van Weldadigheid, zijn in het bezit van veel landerijen in Drempt. De route loopt voor een groot deel langs en over landerijen van dit “Gasthuis”. De Gasthuisroute is daarmee een koppeling tussen de middeleeuwse hanzestad Doesburg en het daarmee verbonden platteland. Tussen de bossen van Hummelo en Keppel, de stad Doesburg en de IJssel ligt het zogenaamde “oude boerenland” van Drempt. De route voert u over dit land.

Vanaf de middeleeuwse Gasthuiskerk in Doesburg kan men via een aanlooproute van 2,5 kilometer aansluiten op het landelijk gebied van Achter-Drempt. Men kan ook starten vanaf een aantal andere opstappunten (zie de kaart, aanduiding). De aanlooproute en de route worden aangegeven door oranje-rode bordjes met looprichting en aanduiding “gasthuisroute”.

Route 27: Een route door het landelijk gebied van Achter-Drempt
Afstand: 9,6 kilometer
Start: Sint Willibrorduskerk, Zomerweg 19 - 6996 DD Achter-Drempt (Punt 5)
Bewegwijzerd: Ja
Afkortingen: LA Linksaf, RA rechtsaf, RD rechtdoor
Foto's van de route: fotoalbum
GPX bestand van de route

Laatst aangepast: 26 juli 2016
Klik hier voor alle wandel- en hardlooproute's in de omgeving van Aalten

Klik voor meer informatie op de link van de Gasthuisroute

Het aanloopstuk van punt 1 en 2 heb ik niet gelopen!

Punt 1 - Doesburg en het Gasthuis: Vanaf de Gasthuiskerk aan de Gasthuisstraat slaan we links af richting Fraterhuis en lopen we vervolgens tussen het Fraterhuis en de Kruidentuin door richting Lindewal. Op de Lindewal rechtsaf en lopen we door het Irenepark, bruggetje over, richting N317. Daarna ga je onder het viaduct door naar de zogenaamde “Hoge Linie”, een beschermd natuurgebied op historische vestingwerken, op de dijk.

Punt 2 - De dijk richting “Het Zwarte Schaar”: Voorheen mondden hier de Rode Beek en de Dremptse Wetering uit in de IJssel. De dijk is al vrij vroeg aangelegd, zij het dat zij nooit erg hoog is geweest omdat het Dremptse land relatief hoog ligt ten opzichte van de omgeving (Fraterwaard, Olburgen, Steenderen). De eerste afslag van de Grietstraat laten we rechts liggen, we vervolgen de dijk en nemen de tweede afslag Grietstraat.

Punt 3 - Grietstraat en Pastoor Blaisseweg: Deze wegen lopen door het oude boerenland van Drempt (thans deels gem. Doesburg). Dit is het deel van Drempt dat al sedert 1200 is ontgonnen en waar oude middeleeuwse boerderijen verspreid door het gebied liggen. Schijnbaar willekeurig, maar allen liggen zij op dezelfde hoogte, op de grens van droog en nat. Karakteristiek zijn hier de boerderij Voorthuizen en de beide boerderijen Nijhof. De ene Nijhof eertijds horend bij het Hof te Dieren, de andere waar we langs lopen van het Fraterhuis in Doesburg. Op de Zomerweg slaan we linksaf richting Achter-Drempt.

Punt 4 - Het goed Pierwinckel: Aan de rechterzijde van de Zomerweg ligt het oudst bekende en grootste Gasthuisbezit in Drempt (1380). Ook nu nog zijn de omliggende landerijen in het bezit van het Gasthuis. We lopen Achter-Drempt in.

Punt 5 - Achter-Drempt: Het is het hart van dit gebied. Hier bevindt zich de kerk, de sportvelden (HC’03) en theetuin Ars Longa.

Punt 6 - Molenweg, Bronksestraat en Tellingstraat: Aan het eind van de Molenweg bevindt zich diervoerderbedrijf Garvo. Via Boerencamping Remmelink op de Bronksestraat komen we op de Tellingstraat, waar we links afslaan. We passeren het landgoed Ulenpas en het Heekenbroek en komen aan bij wijnboerderij ‘t Heekenbroek. Hier is een terras.

Punt 7 - Het Grijse Goed: Voorbij de wijnboerderij slaan we links af. Het Gasthuis had ook hier gronden en een boerderij het Grijse Goed. De boerderij is in 1811 afgebrand en niet herbouwd. De grond is gevoegd bij boerderij Voorthuizen (zie no 3) We vervolgen onze route en zien achter de wijngaarden van het Heekbroek de gronden van de Winterpoel.

Punt 8 - De Winterpoel: Deze van oorsprong middeleeuwse boerderij was tot ca. 1790 bezit van het Fraterhuis in Doesburg en is daarna verkocht aan de toenmalige pachter. Deze oude boerderij ligt eveneens aan de rand van de hogere gronden die in gebruik waren als bouwland (Hooge Veld) en de lagere gronden. De naam “poel” duidt op drassige gronden waar in elk geval in de winter het water niet weg kon. Meerdere namen in dit gebied herinneren hieraan, o.a. Zomerweg, Veenweg. We vervolgen onze route en komen weer uit op de Zomerweg.

Punt 9 - Zomerweg bij de zgn. Witte Paaltjes: Op dit punt in de Zomerweg kruist de Rode Beek de weg. In de winter van 1946 stroomde het water over de weg. Daarbij had men witte paaltjes geplaatst, zodat de weg nog te onderscheiden was in de watermassa. De Zomerweg diende in de zomer als verbindingsweg tussen Doesburg en Zutphen. Op dit punt maken we een uitstapje naar Knooperf Hondenbrink.

Punt 10 - Knooperf Hondenbrink: Karakteristieke kluster van boerderijen en daghuurdersboerderijtjes gelegen op een kruispunt van voorheen 6 wegen en paden. Ter plaatse van de oorspronkelijke kruising zijn bomen aangeplant en is een bankje geplaatst. Terug bij de Zomerweg vervolgen wij onze route langs de Rode Beek naar “Gronden in de Malthorst te Drempt”.

Punt 11 - “Gronden in de Malthorst te Drempt”: In 1450 vindt er ruiling plaats van gronden in de Malthorst tussen het Fraterhuis in Doesburg en het Gasthuis in Doesburg. Tot de grote ruilverkaveling Hummelo-Keppel (ca. 1960), hoorden deze gronden bij de boerderijen Pierwinckel en Voorthuizen. Via de Koeweg komen we op de Hoefkense straat.

Punt 12 - Hoefkense straat: Genoemd naar boerderijtje het Hoefken waar na de reformatie vanaf 1570 tot ongeveer 1850 de RK-schuilkerk stond. Nadien is deze verplaatst naar de huidige kern Achter-Drempt. Het boerderijtje dateert uit de middeleeuwen en heeft een voorgevel met muurankers met het jaartal 1779, het jaar dat de nieuwe schuilkerk ernaast gebouwd werd. In het Hoefkens is alleen nog het deel over nu verbouwd tot woning.Veel provisorische godshuizen werden destijds afgebroken of vervangen tijdens en na de Bataafs Franse periode. De Hoefkensestraat eindigt bij het Zwarte Schaar.

Punt 13 - Zwarte Schaar: Als sinds jaar en dag een cafe aan de dijk, waar zich ook de haven bevond. In 1822 was er een rosmolen waar boeren graan of oliezaden konden laten malen. Het pand was eigendom van het Gasthuis. Later werden er ook kolen verscheept. Dit zou de reden zijn waarom er sprake is van Zwarte Schaar. Na de kanalisering van de IJssel zijn deze activiteiten verdwenen, maar watersport en recreatie kwamen hiervoor in de plaats. Prachtig zijn hier de zonsondergangen over het uiterwaardenlandschap met op de achtergrond de heuvels van de stuwwal van de Veluwe. Vervolg de route over de dijk richting Doesburg. In de verte kunt u de toren van de Martini kerk in Doesburg zien. Na circa 800 meter nadert u de camping IJsselstrand, de daarbij horende jachthaven als ook restaurant de IJsselhoeve met de daarbij behorende terrassen.

Punt 14 - Oldenhave: Rondom één van de grootste middeleeuwse boerderijen in Drempt “Oldenhave”, is in de loop der jaren een heel recreatiecomplex ontwikkeld, Camping IJsselstrand, Binkie (kinderspeelparadijs) en restaurant de IJsselhoeve met terras. Bij camping IJsselstrand is een mooi zandstrand en een jachthaven. Het is een geliefde pleisterplaats voor wandelaars en fietsers. We vervolgen de dijk en lopen de route terug naar Doesburg.