Waarom presteer je beter in een wedstrijd?

Veel atleten lopen meestal beter in een wedstrijd dan tijdens de trainingen. Hoe kan dat?

Een kleine minderheid loopt slecht in een grote wedstrijd. De meerderheid loopt meestal beter dan tijdens de trainingen. Hoe kan dat? Daar zijn een paar hele sterke argumenten voor.

Voor de duidelijkheid, groot heeft niets te maken met hoeveel kilometer je zal afleggen. Groot heeft te maken met de betekenis voor jou. Deze wedstrijd doet er toe. Hier heb je voor getraind en het gaat gebeuren.

Sociale validatie

Die betekenis voor jou is ook de basis hoe jij omgaat met de wedstrijd. Je denkt misschien eerst aan resultaat uit je trainingen als je het hebt over goed lopen in een wedstrijd. Er is nog een groot effect en dat heet sociale validatie. Met elkaar heb je vooraf een spanningsopbouw en die deel je met elkaar. Je gaat mee in wat er gebeurt met al die tientallen of soms tienduizenden die klaar staan voor de wedstrijd. Nu is het lopen van een hardloopwedstrijd iets dat voor ons maar een paar keer per jaar gebeurt. Het is daarmee bijna altijd een nieuwe ervaring. Onwillekeurig kijk je hoe anderen reageren en vaak ga je daar in mee. Al die hardlopers zijn klaar voor de grote dag. Dat pik je op en vormt die positieve spanning.

Bij hardlopen telt ook de locatie

Het aantal mensen speelt daarin toch een rol. Hoe groter de groep, hoe groter het effect. Dan komt daar ook nog het imago van een wedstrijd bij. Is het een van de vijf grote marathons in de wereld waar je aan meedoet? Dat voelt heel speciaal. Reken maar dat je die dag tot een van je mooiste sportdagen in je leven maakt. Je bent tenslotte maar één keer in New York, Berlijn of Boston.

"Kom op. Je kunt ‘t”

Dan heb je ook nog een paar wedstrijden waar vrienden, familie en hardloopvrienden langs de lijn staan. Ze zijn speciaal voor jou gekomen. Ze moedigen je aan, schreeuwen je over de finish. Dat verhoogt de spanning nog meer want het zijn niet zomaar mensen uit het publiek. Met hen heb je een hechte band en je zal laten zien wat je kan.

Vooraf al beleving tijdens de training

Voor een hardloper speelt dit effect van sociale validatie nog sterker dan voor een ander evenement. Je traint naar dit evenement toe. Je hebt er al een voorstelling en ervaring bij. Ook al zie je al die andere duizenden hardlopers in New York nog niet, je weet een beetje wat je te wachten staat. Dat maakt dat je de trainingsperiode naar dat evenement ook als bijzonder ervaart. Misschien denk je veel positiever over deze trainingsperiode dan voor welke eerdere wedstrijd dan ook. Iedere training heeft net dat kleine stukje extra verwachting en prestatie dan bij normale trainingen.

Effect van schaarste

Voor degenen die ambitieus aan een wedstrijd beginnen speelt een gevoel van schaarste mee. Je komt om een snelle tijd neer te zetten. Je weet dat als je dat lukt dan zit je bij een select groepje mensen die dat kan. En jij bent een van de winnaars want je bereikt deze groep. Waarschijnlijk dat je daarom meeloopt met de pacer met op zijn ballon 50 minuten in een 10 kilometer wedstrijd. Of de grote aandacht voor de marathon in 4 uur.

5 tips voor als het omslagpunt komt

Het is wel oppassen want deze heerlijke spanning kan omslaan naar té grote druk. Mensen ervaren het gevoel van in elkaar klappen, of door het ijs zakken. Wil je dat voorkomen? 5 concrete tips.

1) Maak even een paar grapjes met andere hardlopers als je in het startvak staat. Even ontspannen kletsen.

2) Geniet van de mooie locatie waar je bent. Mooie gebouwen? Een bijzondere start in de stad of de natuur? Even een afleiding door rond te kijken.

3) Van recreant tot topsporter, vaak hebben ze baat bij een minimeditatie. Even tien keer rustig ademhalen. Wil je ontspannen? Leg iets meer nadruk op de uitademing.

4) Groot gevaar van een overload aan spanning is dat je té snel start. Een typisch hardloopprobleem. Probeer dan na de start jezelf te herpakken. Stel jezelf vlak na de start even de vraag of je slim bezig bent of dat het echt te hard gaat.

5) Bedenk dat er altijd wel iets kleins misgaat. Je veter zit niet lekker. Je hebt wat rugpijn. Pak de scherpte terug en doe goed wat je kunt: hardlopen. (bron)