Wat is een sporthart en wat betekent dat?

Heb jij een sporthart?

De laatste jaren hoor je steeds vaker de term ‘sporthart’ voorbij komen. Mensen die een duursport beoefenen zoals wielrenners, triatleten en natuurlijk hardlopers hebben een grotere kans om een sporthart te hebben, maar wat is het eigenlijk? En hoe weet je of je een sporthart hebt? En nog wel belangrijker misschien; kan het kwaad en zijn er risico’s aan verbonden? Wij vroegen het aan sportarts Bernard te Boekhorst.

Wat is een sporthart?

Een sporthart is een fysiologische aanpassing van het hart als reactie op langdurige en intensieve training. Het is dus een aanpassing van het hart en geen aandoening waarmee je naar de dokter moet. 'Het 'sporthart' kan een verwarrende term zijn' vertelt sportarts Bernard te Boekhorst, 'Onder dit containerbegrip werden in het verleden alle vermeende pathologische (ziekmakende) veranderingen aan het hart geschaard. Deze veranderingen blijken voor het overgrote deel gezonde en dus fysiologische veranderingen met een zeker nut voor het lichaam. Nu zou ik de term 'sporthart' alleen voor de fysiologische veranderingen reserveren.'

Hoe weet ik of ik een sporthart heb?

Een 'sporthart' komt meestal voor bij goed getrainde duursporters zoals bijvoorbeeld marahtonlopers. Het gaat om een verwijding van de linker hartkamer en een verdikking van de hartkamerwand, waardoor er per hartslag meer bloed uitgepompt wordt. Je hart hoeft dus minder vaak te slaan en daardoor kan de hartslag in rust lager worden.

Wat wij een sporthart noemen kun je dus vooral merken aan een lagere hartslag in rust. 'Daarnaast gaat het autonome zenuwstelsel vaker op de rem staan, omdat in het dagelijks leven het sportlijf het leven als zeer rustig gaat ervaren en de rust-hartfrequentie nog extra kan dalen,' aldus Te Boekhorst. De hartslag kan in rust dalen tot 30-60 slagen per minuut.

Is een sporthart goed?

Een sporthart wordt over het algemeen als gezond beschouwd, maar volgens Te Boekhorst zegt een lage rusthartslag eigenlijk niet zo heel veel. 'Dit effect vindt lang niet bij iedereen in dezelfde mate plaats en soms ook helemaal niet. Het is dus niet per se goed of. Sporten is gezond maar of het effect wel of niet optreedt zegt niets over de gezondheid van het hart.' Zo zijn de hartslagzones in training natuurlijk ook anders verdeeld bij iedereen.

Zijn er ook risico’s verbonden aan een sporthart?

In principe is een 'sporthart' volgens deze definitie van Te Boekhorst gewoon een fysiologische aanpassing van het hart en hoef je dus niet naar de dokter. 'Er zijn enkele uitzonderingen zoals bij mannelijke duuratleten die vele jaren meer dan 15 uur per week hebben gesport. Rond middelbare leeftijd kunnen zij vaker last krijgen van atriumfibrilleren of bindweefsel in de wand van de rechter hartkamer en daardoor ritmestoornissen afkomstig uit deze rechter hartkamer kunnen krijgen.' Als recreatieve loper hoef je je in ieder geval geen zorgen te maken en is er in principe geen enkele verwijzing nodig met een 'sporthart'.

Moet je je als hardloper zorgen maken om plotselinge hartproblemen?

Er zijn natuurlijk wel gevallen bekend van sporters die ineens hartproblemen blijken te hebben, maar daarin is sport niet de schuldige. 'De afwijkingen, die optreden door sport, betreffen vaak al aanwezige afwijkingen in het hart die door het sporten pas tot uiting komen en waardoor het verstandig kan zijn om met die afwijkingen niet te sporten,' verduidelijkt Te Boekhorst. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor sporters als voetballer Christian Eriksen en Nathan van Hooijdonk die gedurende hun carrière plots te maken kregen met hartproblemen. Er was al een onderliggende ziekte, die zich tot dan toe niet had geuit en die plotse uiting kan allerlei oorzaken hebben. 'Door het sporten uit zich de ritmestoornis, maar dat had ook bij rennen om de bus te halen of trap oplopen kunnen gebeuren.'

Concluderend is een sporthart dus geen enge ziekte, maar slechts een aanpassing aan de inspanningen en in principe is dat gezond. Het hart past zich aan en daardoor merk je bijvoorbeeld dat je hartslag in rust lager is. Waarschijnlijk is je hartslag bij dezelfde inspanning ook lager dan een aantal maanden training geleden. Daarvoor hoef je niet naar de dokter. Mocht je echt klachten ondervinden van bijvoorbeeld een te lage hartslag, dan is het natuurlijk wel raadzaam om contact te zoeken met een medisch professional. (bron)