|
'Hardlopen is een manier om je aan-uitknop te trainen' |
Wat gebeurt er in je brein als
je gaat hardlopen?
‘De shit eruit, de feel good
stofjes erin’
‘Zo simpel werkt het,’ vertelt
psychiater en hardloper Bram Bakker. Hardlopen helpt bij een depressie. Maar
ook bij andere psychische klachten of problemen. Hardlopen heeft een positief
effect op je brein, stressniveau en emoties.
Laat je hersenen niet zitten
‘Bewegen heeft voordelen bij
elke psychische klacht. Van angsten, psychose, en agressiviteit tot aan stress,
vermoeidheid, slapeloosheid of een verslaving. Door te bewegen, functioneren je
hersenen beter. Maar het omgekeerde geldt dus ook: door een te kort aan
beweging, krijg je klachten. Laat je hoofd dus niet zitten.
Ook preventief hardlopen,
helpt tegen psychische klachten.
En ben je te druk? Maak juist
dan tijd. Als je niet in de ellende wilt verzanden,’ luidt het devies van de
psychiater.
Positieve effecten van
hardlopen bij depressie
De positieve invloed van
hardlopen op het brein, stress en emoties komt door de:
* neurobiologische effecten
* psychologische effecten
Neurobiologische effecten
‘Door hardlopen neemt stress
neemt af. En de feel good stofjes nemen toe: zoals endorfine, serotonine en
testosteron. Deze biochemische processen zijn ingewikkeld. Maar samen te vatten
in: de shit eruit, de feel good stofjes erin.’
Vicieuze cirkels
‘Je doorbreekt daarbij een
vicieuze cirkel met hardlopen,’ legt Bram uit. ‘Mijn cliënten die aan een
depressie lijden, blijven vaak het liefst in bed. Geen energie. Laat staan voor
hardlopen. Terwijl iedereen weet dat je van hardlopen energie krijgt. Door tóch
te gaan, doorbreek je die cirkel. Zo eenvoudig is het.’
Psychologische effecten
‘Mensen met psychologische
klachten hebben vaak niet-rationele overtuigingen. Negatieve gedachtes en
argumenten om vooral niet te gaan hardlopen. Ik motiveer juist deze mensen om
het toch te gaan doen. Ze zien dan al snel het tegenovergestelde onder ogen.’
Ik ben beter, dan ik dacht.
Ik kan meer, dan ik dacht.
Hardlopen is leuker, dan ik
dacht.
Dit heet corrective emotional
experience in de psychologie. Ofwel door ervaring herzien van onjuiste
overtuigingen.
Werkt wandelen niet bij een
depressie?
‘Bewegen is sowieso goed bij
hoofdklachten. Maar tijdens het wandelen bereiken veel mensen niet de
fysiologische voordelen. Je ontspant wel, maar je herwint geen energie. De
doorbloeding van je brein is dan niet voldoende. Bij hardlopen of andere
duursporten wel.’
Wat gebeurt er nog meer in je
brein tijdens hardlopen?
Hippocampus groeit bij
intensief bewegen
Het hersendeel de hippocampus
is noodzakelijk voor informatie opslaan en ophalen. Ook controleert dit gebied
het gedrag dat van belang is voor overleving en veranderende omstandigheden.
Psychologen ontdekten dat bij
mensen met een depressie, deze processen anders verlopen dan bij mensen zonder
depressie. Hardlopen is ook daarom verstandig. De hippocampus groeit bij een
intensieve vorm van beweging en functioneert dus beter.
Nog meer voordelen van
hardlopen bij een depressie:
Hardlopen helpt resetten bij
een depressie
‘Buiten sporten heeft nog een
extra voordeel bij een depressie. Je biologische klok is dan vaak ontregeld. Je
sleept jezelf uit bed. Soms pas halverwege de dag. En ‘s avonds kom je juist
tot leven. Als je dan om tien uur gaat sporten in een sportschool, verandert er
niks aan je ritme. Daar komt nog bij dat onderzoek laat zien dat ‘in het groen
zijn’ ook een positieve invloed op je gestel heeft.’
Is er wetenschappelijk
onderzoek en bewijs?
‘Ja zeker. Wetenschappers zijn
er over uit dat hardlopen zinvol is voor het bestrijden van depressies. Maar er
is meer onderzoek nodig,’ geeft Bram direct toe. Hoge kosten en weinig
belanghebbenden, maken dit lastig. Nog los van de praktische kant van het
onderzoek. Deze is vrij ingewikkeld. Want hoe meet je de exacte effecten? Een
proefpersoon laten hardlopen met een hersenscan op het hoofd bevestigd?’ grapt
Bram.
De praktijk: ‘Elke cliënt krijgt óók een
fysiotherapeut toegewezen. Wat de psychische klacht ook is.’
Runningtherapie
‘Daarnaast lopen we het hele
jaar door met zo’n 3 groepen van 7 à 8 mensen. Runningtherapie. Een keer per
week therapeutisch relatief rustige duurlopen. Onder begeleiding van een
runningtherapeut. Het is een aanvulling op de reguliere behandeling. De
therapeut begeleidt de mensen bij hun training, hij focust niet op psychische
klachten. Dus wel: hoe voelt het tempo? niet hoe voel je je?’
Ademhalingsoefeningen voor- en
achteraf
Runningtherapie combineren we
altijd met ademhalingsoefeningen. Voor- en achteraf. Ook mensen met
bijvoorbeeld een burn-out hebben hier ontzettend veel baat bij.’
Ongestraft druk zijn, kan niet
‘Hardlopen is een manier om je
aan-uitknop te trainen. Goed voor mensen die de hele dag gas geven. De hele dag
ongestraft druk zijn, dat gaat namelijk niet. Je hoofd af en toe tot rust
brengen is noodzaak. Met hardlopen zet je die uitknop aan.’ (bron)