6 stressfractuur signalen die elke vrouw moet weten

Als je je voeding verwaarloosd terwijl je stevig traint, dan kun je daardoor tal van gezondheidsproblemen krijgen, waaronder kwetsbare botten. Het maakt je extra gevoelig voor stressfracturen.

Deze risicofactoren voorspellen verrassend goed botletsel bij vrouwen

Iedereen weet dat - in theorie tenminste. Desondanks kan het lastig zijn om gemotiveerde hardlopers ervan te overtuigen dat er een direct verband bestaat tussen voeding enerzijds en het rendement van de trainingen en de algemene gezondheid anderzijds. Een studie gepubliceerd in het American Journal of Sports Medicine kan voor hen dienen als een nuttige wake-up call.

Stressreacties tot stressfractuur

In die studie waren 323 vrouwelijke atleten in 16 verschillende sporten betrokken, onder hen 47 hardlopers. Met behulp van vragenlijsten en botdichtheidsscans werden de atleten ingedeeld in de drie risicogroepen laag, gematigd en hoog. Het gaat hierbij om het risico op problemen binnen de zogenoemde trias (female athlete trias). Daarin zijn de drie componenten menstruatie, energiebeschikbaarheid en botdichtheid opgenomen. De onderzoekers keken vervolgens welke atleten botproblemen ontwikkelden. Het gehele spectrum van beginnende ‘stressreacties’ tot stressfracturen en - in het slechtste geval - volledige fracturen werd daarbij meegenomen.

Ongeveer de helft van de hardlopers (24 van de 47) werd geplaatst in de laag risico groep. Drie van hen kregen te maken met botstressblessures, dat is minder dan 13 procent.

Zestien van de hardlopers hadden een gematigd risico en de helft van hen ontwikkelde gedurende de onderzoeksperiode (1 jaar) botstressblessures. Dit betekent dat ze ongeveer vier keer meer kans hadden op blessures dan de groep met een laag risico.

Slechts zeven atleten vielen in de groep met een hoog risico. Vijf van hen ontwikkelden botstressblessures, wat betekent dat ze bijna zes keer meer kans hadden om geblesseerd te raken dan de groep met een laag risico.

Dit zijn behoorlijk confronterende cijfers. Als je een vrouwelijke atleet bent in de groep met matig of hoog risico, dan zijn de kansen dat je het seizoen blessurevrij doorkomt minder dan vijftig procent. We weten dat aanpassen van eetgedrag lastig kan zijn, maar misschien kan deze informatie sommige atleten helpen om er toch werk van te maken.

Wat zijn de signalen van een stressfractuur?

Hier zijn de zes factoren die bepalen of je mogelijk een stressfractuur zou kunnen ontwikkelen. Ze zijn ontleend aan een consensusverklaring die in 2014 is gepubliceerd in de British Journal of Sports Medicine.

1.Lage beschikbaarheid van energie of afvallen als gevolg van onvoldoende eten (in het verleden of heden)

2.Lage body mass index (BMI)

3.Onregelmatige menstruatiecyclus

4.Uitgestelde eerste menstruatieperiode (15 jaar of ouder)

5.Lage botdichtheid

6.Eerdere stressfracturen (of stressreacties)

Wat betekent dit voor jou?

Dat is het lastiger gedeelte. Een indeling in een hogere risicogroep betekent niet automatisch dat er gestopt moet worden met trainen. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat er inmiddels gewerkt wordt om sommige van de genoemde risicofactoren aan te pakken.

De volgende tips gelden voor coaches en medisch personeel die met deze lopers te maken krijgen:

1.Van iedereen in de categorie met matig of hoog risico moet worden beoordeeld of ze voldoende calorieën binnenkrijgen, samen met calcium en vitamine D.

2.Dergelijke sporters moeten voortdurend worden gemonitord om ervoor te zorgen dat deze gebieden - voeding, menstruatie en gezondheid van de botten – niet verslechteren.

3.Sporters met een hoger risico kunnen overwegen om de training aan te passen, door bijvoorbeeld een of meer van de looptrainingen te vervangen door (low-impact) cross-trainingen. Daarnaast is het belangrijk voldoende herstel te pakken en te zorgen voor een goede nachtrust.

4.Niet alle stressfracturen zijn gelijk. De meeste stressfracturen bij atleten met een laag risico waren gelokaliseerd in de voet. Dat zou te maken kunnen hebben met de biomechanica (manier van bewegen) en de sport die wordt beoefend (veel van de atleten met laag risico zaten in sporten, zoals basketbal, waar veel gesprongen wordt en grote krachten op de voet worden uitgeoefend).

In de hogere risicocategorieën daarentegen, bevonden veel van de fracturen zich op plaatsen als het sacrum (heiligbeen), het bekken en de femurhals (het bovenste deel van het bovenbeen). Het zijn plaatsen waar de binnenkant van de botten meestal een andere en zachtere structuur hebben. De oorzaak van deze fracturen ligt niet zozeer bij de biomechanische belasting maar heeft vooral te maken met het verzwakte bot.

Als er op een van die plaatsen een blessure ontstaat, dan moet dat gezien worden als een waarschuwing dat de atleet in de groep met een hoger risico zit. Het is dan aanbevolen om de gezondheid van de botten goed in kaart te brengen, met in elk geval een bepaling van de botdichtheid. (bron)