Route 8: Aalten - Op de grens van Nederland en Duitsland

In de afgelopen jaren heb ik veel routes door het prachtige Achterhoekse landschap gelopen en een aantal hiervan wil ik graag met jullie delen. Ik probeer de komende tijd iedere maand een route hieraan toe te voegen, uiteraard ook uit geschikt om te wandelen. Opmerkingen of aanvullingen hoor ik graag. 

Vandaag de 8e route uit deze serie: Deze route op de rand van Nederland en Duitsland is fascinerend. Het landschap is hier al op verschillende plaatsen licht glooiend. Veel wegen en paden zijn omzoomd door eikenbomen. De soms overduidelijke, maar soms ook subtiele verschillen tussen de Nederlandse en Duitse cultuur zijn steeds aanwezig: andere huizen, andere taal, andere inrichting van het boerenland. In dit grensgebied heerst rust en stilte. Een deel van de route loop ik over een lange onverharde weg, direct op de grens, aan onze linkerhand ligt Duitsland en rechts ligt Nederland (de Grenzwanderweg).

Route 8: Een route op de grens van Nederland en Duitsland
Afstand: 17,7 kilometer
Start: Café-restaurant 't Schepersveld, Loohuisweg 5 - 7121 JL Aalten 
Bewegwijzerd: Nee
Afkortingen: LA Linksaf, RA rechtsaf, RD rechtdoor
Foto's van de route: fotoalbum
GPX bestand van de route

Laatst aangepast: 17 februari 2016
Klik hier voor alle wandel- en hardlooproute's in de omgeving van Aalten

01.Vanaf de parkeerplaats loop je naar de weg en ga je LA (Loohuisweg)

02.Aan het eind van de weg RA (Huiskermatedijk) 

*Het bos aan de rechterkant is de Ringkampsbulten en ligt in de buurtschap de Haart. Een klein, voor het merendeel uit laag hout bestaand bos in een enigszins heuvelachtig terrein. De Ringkampsbulten is met 41 meter boven NAP het hoogste punt van Aalten. De omgeving (onder andere de Spiekerdijk) kenmerkt zich door opvallende en zeer grote hoogteverschillen. De steilranden en glooiingen in het terrein zorgen voor zeer aantrekkelijke zichtlocaties.

03.Op de eerste kruising LA (Veenhuisweg)

04.Aan het eind RA (Bosweg)

*Ondermeer bij de Bosweg loopt de route samen met het Scholtenpad, een rondwandeling van 105 kilometer door Winterswijk en omgeving

05.Waar de weg een bocht naar links maakt, ga je RD (Veentjesdijk)

06.Eerste zandweg LA, gaat over in verharde weg (Boshoeveweg)

07.Aan het eind LA (Bosweg) en na 250 meter RA smal zandpad in

*Aan de rechterkant van dit pad is een gedeelte ingezaaid dat valt onder het akkerrandenproject van de gemeente Aalten. De akkerranden zijn niet alleen mooi om te zien, maar leveren nog veel meer op. De bloemen, planten, wortels en knollen vormen voedsel voor insecten, bijen, wild en vogels. Daarnaast biedt de akkerrand deze dieren dekking en beschutting. Landbouwgewassen worden door de akkerranden beschermd tegen ziektes en wildvraat. In de randen van de gemeente Aalten worden drie verschillende mengsels gebruikt: een mengsel van de Wildbeheereenheid met extra zonnebloemen, een faunaweidemengsel en een patrijzenmengsel.

08.Volg dit pad en loop door het bos tot de verharde weg (Spiekerdijk)

*De Spiekerdijk en vlakbij liggende picknickplaats zijn genoemd naar de noordelijker gelegen boerderij ‘Het Spieker’

09.Steek deze over, aan je linkerhand ligt boerderij 't Winkel, en ga RD, een bospad in

Je bevindt je nog steeds in de buurtschap de Haart. Dat is een buurtschap in de gemeente Aalten.Haart betekent ‘bos waar hout gekapt mag worden’. De buurtschap ligt op een hoger gelegen deel in het landschap en wordt omgeven door verschillende eenmansessen. Langs de grens met Duitsland liggen heide- en veenontginningen. In dit coulisselandschap afgewisseld met meer open boerenland bevinden zich voornamelijk agrarische bedrijven. Boerderij ’t Winkel is een scholtenboerderij omringd door eikenbossen, lanen en bolle akkers. Door de verspreide bebouwing is het een mooi voorbeeld van het Achterhoekse hoeven- en kampenlandschap. De Haart is een rijk gebied voor reeën. Langs de grens worden geregeld wilde zwijnen gezien en ook de das is weer gesignaleerd, vermoedelijk eveneens afkomstig uit aangrenzend Duitsland.

10.Ga op de asfaltweg LA, je passeert vakantieverblijf 'De Grenswachter'

11.Tegenover een ecologische tuin (nr 3) RA, een onverharde weg in langs een bordje 'Opengesteld'

12.Aan het eind, bij een infopaneel over de grensovergang en grenssteen 755a, ga je RA 

13.Loop over een onverhard paadje tussen twee hekken door

14.Je passeert aan je linkerhand een bankje en je komt uit in de bocht van een asfaltweg, ga hier LA 

*Nu ben je in Duitsland

15.Op de eerste kruising RA (zum Gur)

16.Waar de asfaltweg met een flauwe bocht naar rechts draait (na 200 meter), ga je RD over een graspad langs de bosrand

17.Ter hoogte van huizen aan je linkerhand wordt het een asfaltweg, ga RD

18.Met de weg meebuigen naar rechts, aan het einde van de weg LA

19.Ga aan het einde van de weg RA (am Landgraben)

20.Op een driesprong, net na de brug, het asfaltweggetje met een bocht naar rechts volgen

21.Ga het eerste zandpad LA, bij de picknickbank

22.Aan het eind van het zandpad, bij een schuilhut, ga je met de bocht mee naar links

23.Op een kruising met een asfaltweggetje RA, de asfaltweg volgen 

24.Vlak voordat het overgaat in een klinkerweg naar een boerderij, ga je RA (Grenzwanderweg), een onverhard pad

*De Grenzwanderweg is een lange onverharde weg, direct op de grens, aan onze linkerhand ligt Duitsland en rechts ligt Nederland. Je ziet hooguit aan de bebouwing dat we ons in Nederland dan wel Duitsland bevinden. Er was een tijd dat dat heel anders was en de grens een daadwerkelijke barrière was. De komende kilometers kom je verschillende grensstenen tegen. De grens tussen Gelre en Munsterland werd in 1765 (Burloer Konvention) vastgelegd, in 1766 werden overal grensstenen geplaatst tussen de Rietstapperbrug (nummer 731) in Suderwick en Ammeloe (bij Rekken, nummer 832). De huidige grens bestaat dus dit jaar (2016) 250 jaar. Dit feit heeft de VVV Dinxperlo op het idee gebracht een speciaal Achterhoeks-Münsterlands streekproduct te ontwikkelen: het grenspaol-dropje.'Drop is aan beide kanten van de grens een lekkernij en zodoende kwamen we op het idee een lekker dropje te ontwikkelen in de vorm van een grenspaal. Als je de afbeelding op het dropje goed bekijkt zie je de mooie grenspaal, zelfs met jaartal en nummer. De grenspoaltjes zijn verpakt in een zakje van 300 gram (kosten € 2.45) en is onder andere te koop bij de VVV Dinxperlo.

25.Dit pad met een bocht naar links volgen, recht voor je in het bos zie je grenssteen 754

26.Het wordt een onverharde weg in de richting van een boerderij

27.Na de boerderij RD, de brede onverharde weg vervolgen

28.Volg op een driesprong (net na een boerderij) een wegwijzer RD richting Süderwick

29.Ga op de verharde weg, bij de viersprong RA, zandpad (pad wordt verderop smaller) 

30.Je passeert aan je rechterhand grenssteen 751a

31.Even daarna ga je op een driesprong ook weer rechtdoor richting Süderwick

32.Je blijft dit pad steeds maar RD volgen, tot je uitkomt bij een schuilhut en een

grenspaal (nr. 749) op een heuveltje

*Bij deze groene grensovergang stond aan de rechterkant van het pad van 1675 tot 1823 op Duits grondgebied een Kreuzkapelle. Tijdens de Reformatie (16e eeuw) was het voor de katholieken verboden om in Nederland ter kerke te gaan. De bisschop van Münster, Bernard van Galen, liet voor de katholieken uit Aalten en Bredevoort in 1675 een kapel (Hilfspfarrei) bouwen in Hemden: de Kreuzkapelle. Deze 'Hilfspfarrei' telde 27 Duitse en 451 Nederlandse katholieken. In 1712 werd de kapel gerestaureerd en tevens vergroot. In 1823 is de kapel gesloopt. Een deel van het materiaal is hergebruikt voor de nieuwe kerk in Barlo (D). Ook zijn fragmenten van de glas-in-loodramen bewaard gebleven. Iets verderop aan Duitse zijde staat een kruisbeeld ter herinnering aan de Kreuzkapelle 

33.Ga op de driesprong RA langs een picknickbank en een informatiepaneel

34.Ga op een onverharde weg met fietspad RA (Veenhuisweg)

*Nu ben je weer in Nederland

35.Op kruising van wegen (Driehonderdmeterweg) oversteken en RD onverharde weg met fietspad (Veenhuisweg)

*De Driehonderdmeterweg is zo genoemd omdat deze over een lengte van zo’n 7 kilometer op een afstand van 300 meter evenwijdig loopt met de Duitse grens

36.Op een kruising met de Slaadijk RD

37.Even daarna opnieuw een asfaltweg (Kroondijk) oversteken en RD (nog steeds de Veenhuisweg)

38.Op de eerste kruising LA (Kriegerdijk) en volg deze bijna een kilometer

39.Ga na het kleine gebouwtje aan je linkerhand RA, een doodlopende verharde weg

*Het gebouwtje is 73 jaar in gebruik geweest als zondagsschool. Nu is het één-klaslokaal-tellende monument omgetoverd in een sfeervolle vakantiewoning voor twee personen. In 1924 werd dit mini schooltje gebouwd op initiatief van een aantal ouders. Door de jaren heen kwamen hier verschillende groepen jongens en meisjes bijeen om over de Bijbel te leren en over christelijke liederen te zingen. Maar het zondagsschooltje bood ook ruimte om maatschappelijke onderwerpen te bespreken en thema's die de jongeren bezig hielden. De laatste decennia liep de belangstelling hiervoor terug, waardoor in 1997 een einde kwam aan dit gebruik. Sinds 2009 is het te huur als vakantiewoning, voorzien van alle comfort en omringd door een mooie, rustige natuur.

40.Ga bij huisnummers 13a/13b LA, het fietspaadje op

41.Ga aan het einde van het paadje RA (Loohuisweg)

42.Enkele honderden meters verder ben je weer terug bij de parkeerplaats van 't Schepersveld.