Hoogtemeters maken in Nederland

14 Hollandse hoogtepunten

Nederland staat natuurlijk vooral bekend als vlak en plat. Toch zijn er door het hele land genoeg bulten en heuvels – soms zelfs bergen genoemd – te vinden waar je als trailrunner prima terecht kunt voor een serieuze training. Hieronder beschrijven we geheel willekeurig 14 van dit soort Hollandse hoogtepunten.

1. Schoorlse Duinen - Hoogste punt: Catrijper Nok - 55 meter

Nergens zijn de duinen breder en hoger dan die tussen – what’s in a name – Bergen en Schoorl. Voor deelnemers aan de MST Duinentrail behoeft dit gebied in de kop van Noord-Holland nauwelijks introductie. Een eeuw geleden was dit gebied nog één grote zandbak, nu vind je er een prachtige gevarieerd landschap van strand, duinen, bossen en heide waarin het flink op en neer gaat. Zonder al te veel moeite kun je in tien kilometer 350 hoogtemeters bij elkaar klimmen. Leuk detail is dat het hoogste duin pas in 2014 werd ontdekt. Tot die tijd werd aangenomen dat het hoogste plekje achter het klimduin bij de radarpost lag. Na nieuwe metingen blijkt dat het hoogste punt met 55,40 meter bijna anderhalve meter hoger is. En daarmee is de Catrijper Nok niet alleen het hoogste duin van Noord-Holland, maar ook van Nederland. Meer dan 60 kilometer wandelpad brengt je naar de hoogste duinen, de oudste bossen en stuivende duinen. De gemarkeerde wandelroutes staan op wandelkaart nr.14 Schoorlse Duinen. In Midden Open Duin is er een struinroute en om het nog leuker te maken, mag je op een hoop plekken van de paden af zodat je het gebied op je eigen manier kunt ontdekken.

2. Amsterdamse Bos - Hoogste punt: De Heuvel - 16 meter

Even voorbij de Amsterdamse Zuidas loop je al snel het groen in van het Amsterdamse Bos, het belangrijkste recreatiegebied van de hoofdstad. Het is voor menig trailer misschien niet de eerste keuze om te gaan lopen in een gebied waar de vliegtuigen laag overvliegen en dat wordt doorsneden door de drukte van een snelweg. Toch herbergt het Amsterdamse Bos en de aangrenzende Amstelveense parken leuke trails. Amsterdammers die aan het begin van de twintigste eeuw de “natuur” in wilden trekken, moesten naar de duinen of het Gooi. De plek waar nu het Amsterdamse Bos ligt was vroeger een kale polder, ontstaan door veenafgraving. We hebben het aan Jac P. Thijsse, de bioloog die vooral bekend geworden is van de Verkade albums, te danken dat hier nu een bos ligt. Het gebied is drie keer groter is dan het Central Park in New York. Tegenwoordig komen hier jaarlijks meer dan zes miljoen mensen om te ontspannen en te sporten. Trailrunners kunnen losgaan op de zestien meter hoge Heuvel. In de politiek is lang gesteggel geweest over de hoogte ervan. Het plan was aanvankelijk om de Heuvel veertig meter hoog te maken, maar de verantwoordelijk wethouder werd teruggefloten omdat het dan te veel op een berg zou gaan lijken… Uiteindelijk werd de berg 16 meter hoog; voldoende om er in de winter van te kunnen sleeën én flink buiten adem te raken tijdens een sprint omhoog.

3. Buytenpark, Zoetermeer - Hoogste punt: De Vuilnisberg - 17 meter

Trailen op een vuilnisbelt klinkt niet heel aantrekkelijk. Toch is de Vuilnisberg in de Zoetermeerse Meerpolder een opvallende leuke trailbestemming. Ten noorden van het beton van de stad ligt het groene, “bergachtige” Buytenpark, aangelegd op een voormalige stortplaats van sloop- en puinafval. De laatste puinheuvels werden in 1995 afgedekt met een laagje aarde en omgevormd tot natuurlijk uitziende heuvels. Ondanks dat de Vuilnisberg slechts 17 meter hoog is, lijkt de berg hoger omdat de aangrenzende polder zo diep is. De Zoetermeerse Meerpolder ligt bijna 5 meter beneden NAP. Vanaf de top van de Vuilnisberg sta je versteld van het uitzicht: de hoge bebouwing van Den Haag en Leiden, de duinen en dichtbij de polder. Vanaf de indoorskibaan Snowworld kun je via een mix van onverharde paden, een lange hobbelige grasdijk en asfaltpaadjes een rondje van 4,5 kilometer maken. Je trailavontuur op de Zoetermeerse bergen sluit je natuurlijk in steil af door het eten van een apfelstrudel in Snowworld, niet ver van de MST Store.

4. Bergschenhoek - Hoogste punt: Skiheuvel - 17 m

Deelnemers aan de MST Petzl Nighttrail weten hoe de heuvels rond Bergschenhoek in de benen voelen. Dit gebied onder de rook van Rotterdam is niet alleen mooi bij het schijnsel van je hoofdlamp. Vanaf boven heb je een weids uitzicht over de regio Rotterdam. En dat terwijl de heuvels van het Hoge Bergse Bos voormalige vuilstortplaatsen zijn! Vanaf de 22 meter hoge uitkijktoren op heuvel B reikt het uitzicht op heldere dagen zelfs tot aan zee. Op één van de heuvels ligt een kunstskibaan en er ligt een uitdagend mountainbikeparcours van 6,5 kilometer waarbij je in totaal 100 meter klimt. Het Hoge Bergse Bos is heuvelachtiger dan het aangrenzende Lage Bergse Bos maar als je dit groene gebied bij je rondje trekt, heb je al gauw 12 mooie trailkilometers te pakken. En dat op steenworpafstand van de drukke stad. Het uitzicht vanaf ‘de 010 Alp’ over de skyline van Rotterdam is een mooi hoogtepunt.

5. Zeeland - Hoogste punt: naamloze duintop - 52 meter

Het Zeeuwse landschap is behoorlijk gladgestreken. Daarom is het opmerkelijk dat juist uit dit deel van ons land de Nederlands Kampioen Trailrunning 2017 komt: Tim Pleijte. Hij is tevens winnaar van de Kustmarathon editie 2016. Een andere Zeeuw die zich op de bergtrails laat gelden is Huub van Noorden. Er moet dus wel iets zijn waar deze rappe mannen kunnen trainen. Zeeland kent een hoop aantal zogenaamde vliedbergen. Maar het beklimmen van deze kunstmatige heuvels van vijf tot twaalf meter schiet niet echt op. Nee, in Zeeland moet je de hoogteverschillen zoeken in de duinen. Op Schouwen vind je in de Meeuwenduinen een aantal van de hoogste en spectaculairste duinen van de Nederlandse Noordzeekust. De uitgezette Meeuwenduinroute is 12 kilometer lang en ook deelnemers aan Trail by the Sea doorkruisen dit gebied. Het hoogste punt van Zeeland vind je echter op Walcheren. Een naamloze duintop op een kilometer zuidelijk van Zoutelande ligt op 51,81 meter hoogte boven NAP en laat daarmee alle andere natuurlijke Zeeuwse hoogtepunten achter zich.

6. Loonse en Drunense Duinen - Hoogste punt: Capucijnenberg - nb

Duinen zonder zee. Zo laat het landschap van Nationaal Park en Loonse en Drunense duinen zich het best omschrijven. Daarmee is het gebied uniek in Europa. Dit ongewone en uitgestrekte stuk wildernis bestaat een door bos omringende lappendeken van kleine en grote zandvlaktes, heidevelden en deels begroeide stuifduinen waar je heerlijk kan dwalen. Deze “Brabantse Sahara” ligt ingesloten tussen de dorpen Waalwijk. Drunen en Loon op Zand. Je kunt er een vaste wandelroute volgen, maar zeker ook je eigen route over de zandduinen kiezen. Ook is het volgen van het mountainbikeparcours een optie. De 25 kilometer lange zwarte route bestaat grotendeels uit single tracks. Heel veel korte en steile klimmetjes en afdalingen, totaal goed voor 120 hoogtemeters.

7. Utrechtse Heuvelrug - Hoogste punt: Amerongse Berg - 69 meter

De Utrechtse Heuvelrug ligt in het midden van Nederland en loopt als een groene ruggegraat van het Gooimeer naar de Grebbeberg. Het is een van de twintig nationale parken in Nederland. De Utrechtse Heuvelrug is bij veel trailers bekend van de Utrechtse Heuvelrug Trail (UHT). De route van dit open klassement voert je in 30 kilometer van station Driebergen naar station Rhenen of vice versa. In het deel tussen Leersum en Rhenen vind je de meeste bergen en heuvels. Met de klim naar de Donderberg (36 m) bij Leersum heb je circa 25 hoogtemeters te pakken. Bovenop staat de 14 meter hoge graftombe van Nellesteyn. De Amerongse Berg is met 69 meter boven NAP het hoogste punt van de Utrechtse Heuvelrug. De top ligt verscholen in het bos. Alleen een informatiezuil wijst je erop dat je bovenop staat. De klim omhoog gaat zeer geleidelijk. Een stuk steilere heuvels vind je in recreatiegebied Kwintelooijen. Om snel hoogtemeters bij elkaar te sprokkelen loop je de dertig meter hoge trap op en neer. Maar ook de motorcrossbaan, het mountainbikeparcours of de zandheuvel bieden meer dan voldoende uitdaging. De Grebbeberg laat zich beklimmen via diverse trappen. Het is ideaal trainingsgebied voor een Vertical K: veel hoogtemeters in een zo kort mogelijke afstand. Een andere mooie traptraining vind je in de Kaapse Bossen bij Doorn, waar een hoge uitkijktoren staat. Je kunt deze meepakken als onderdeel van de UHT.

8. Wageningse Berg - Hoogste punt: Wageningse Berg - 42 meter

Vanaf de uiterwaarden van de Nederrijn doemt de Wageningse Berg als een steile muur omhoog. De Berg is niet heel groot, maar wie niet opziet tegen herhalende op-en-neertjes, kan hier prima trainen. Voor een grotere ronde kun je ook het Wageningse Engpad lopen. Dit Klompenpad is 13 kilometer lang en voert je door het mooie buitengebied van Wageningen; langs de bosrand, over de stuwwal, over zandwegen en door akkers. De Wageningse Berg werd in de voorlaatste ijstijd gevormd door een ijslob die vanuit de Gelderse Vallei de bodem naar twee kanten wegdrukte. In het westen verrees de Grebbeberg, in het oosten de Wageningse Berg. De Berg maakt deel uit van stuwwalcomplex Veluwe, waar ook bijvoorbeeld de stuwwallen bij Doorwerth, bekend van de MST Stuwwal Trail, toe behoren.

9. Nationaal Park Veluwezoom - Hoogste punt: Signaal Imbosch - 110 meter

In Nationaalpark Veluwezoom ligt de 85 meter hoge Posbank, in 2010 uitgeroepen tot de mooiste top van Nederland. Bij helder weer kun je in de verte zelfs de Rijnbrug bij Emmerich zien liggen. Op de steile klimmetjes en afdalingen kun je je aandacht beter op de grond houden. Wie start bij het gebouw van Scoutingroep de Markstenen en omhoog stoempt naar de Emma Pyramide (98 m) heeft in één ruk 63 hoogtemeters te pakken. Deze klim maakt deel uit van de Vertical K serie die MST in het voorjaar van 2018 organiseert. Een ander mooi traject voor een heuveltraining is de trailrunroute van Natuurmonumenten. In 15 kilometer en 400 hoogtemeters voert deze je langs bosranden, over heide en mul zand naar het hoogste punt van de Veluwe: Signaal Imbosch. De 110 meter hoge top heeft helaas geen uitzichtpunt. Daarna langs een zandverstuiving en via glooiende bospaden weer terug naar Bezoekerscentrum Veluwezoom. Download de route via de site van Natuurmonumenten.

10. Kardingen - Hoogste punt: Kardinger heuvel - 32 meter

In recreatiegebied Kardingen, tussen de Groningse wijken Beijum en Lewenborg, staat een hoge heuvel. Tot stand gekomen als opslagplaats voor overtollige grond en ooit bedoeld als skiheuvel. Maar inmiddels uitgegroeid tot een ruig gebied waar natuurontwikkeling hand in hand gaat met recreatie. In het vlakke Groningen vormt de 32 meter hoge Kardinger heuvel een pittige uitdaging. De beloning is het uitzicht op de skyline van de stad Groningen. Op een afstand van 16 kilometer is het mogelijk hier 1000 meter te stijgen. Niet genoeg? Op Sportpark Kardinge bevindt zich ‘s-werelds hoogste klimmuur die 37 meter boven het landschap uitsteekt!

11. Salland - Hoogste punt: Archemerberg - 78 meter

Sinds 2004 is het natuurgebied tussen Holten en Hellendoorn aangewezen als Nationaal Park en omvat onder andere de Haarlerberg, Holterberg, Noetselerberg en de Koningsbelten. Het park is met 35 km² een van de grootste natuurgebieden in Overijssel. De heuvels bieden prachtige vergezichten en je kunt hier urenlang dwalen over glooiende heidevelden en bossen. Het hoogste punt is de (Grote) Koningsbelt van 75 meter boven NAP. Het park wordt beheerd door Natuurmonumenten dat er verschillende gemarkeerde routes heeft uitgezet.

Iets noordelijker van het park liggen nog meer bergen in het voor de rest relatief vlakke Salland. Natuurreservaat Lemelerberg herbergt naast de Lemelerberg ook de 78 meter hoge Archemerberg. Omdat je vanaf de top vrij uitzicht hebt naar alle kanten wordt Archemerberg vaak bestempeld tot “de mooiste berg van Nederland”. Nergens in ons land heb je zo sterk het idee dat je echt een berg hebt beklommen. En de mulle zandpaden maken de klim er niet makkelijker op. Tijdens de afdaling loop je ruim één kilometer over een zandpad door de hei met uitzicht op de Twentse bergen in het oosten. Aan wandelroutes die je al trailend kunt volgen is geen gebrek. Ook wordt in dit gebied de SallandTrail georganiseerd waarbij je alle bergen van Salland voor je kiezen krijgt.

12. Montferland- Hoogste punt: Hettenheuvel - 92 meter

In het zuiden van de Achterhoek, tussen de plaatsen Doetinchem, Didam en ’s-Heerenberg aan de Duitse grens, ligt het Montferland. Tijdens de voorlaatste ijstijd is hier een stuwwal gevormd waardoor je er nu de hoogste toppen van Oost-Nederland vindt. Wat te denken van de Galgenberg en heuvel Montferland, beiden 67 meter hoog. De Eltenberg, net over de grens met Duitsland, stijgt 82 meter boven NAP uit en de Hulzenberg 85 meter. De hoogste heuvel in dit gebied is de Hettenheuvel nabij het dorp Braamt. Niet geheel toevallig organiseert MST hier in september de Montferland Trail. Bij uitspanning ’t Peeske, mooi gelegen aan de rand van het Bergherbos bij Beek, starten diverse wandelroutes die zijn uitgezet door Natuurmonumenten. Ook het Pieterpad, de bekende langeafstandsroute, voert door het Montferland. De 26 kilometer lange mountainbikeroute is goed voor 458 hoogtemeters.

13. Berg en Dal - Hoogste punt: Vlierenberg - 100 meter

Ten oosten van Nijmegen ligt het dorp Berg en Dal. De naam van dit dorp maakt meteen welk landschap je hier aantreft. Het gebied rond Berg en Dal is onderdeel van het Rijk van Nijmegen waar ook de bekende N70 wandelroute doorheen voert. Deze 16 kilometer lange natuurwandelroute voert over 8 bergen, waaronder de Boterberg, de Sterrenberg en de Duivelsberg. Niet voor niks is het een populair trainingsrondje omdat je dankzij de bijna on-Nederlandse hoogteverschillen 450 meter moet klimmen. Dit gebied maakt deel uit van de grensoverschrijdende Nederrijnse Heuvelrug. Het hoogste punt van deze stuwwal benadert de 100 meter (Vlierenberg 99,8+ NAP) nabij Berg en Dal. In de directe omgeving kun je je kuiten eveneens stuk bijten op de Kiekberg (77 m), de Sint-Maartensberg (66 m) en andere heuvels rond het Limburgse Mook. Via de site van Natuurmonumenten download je het gpx-bestand van de trailrunroute Mookerheide & Sint Jansberg.

14. Zuid-Limburg - Hoogste punt: Vaalserberg - 323 meter

Het Zuid-Limburgse heuvellandschap is “ons eigen stukje buitenland”. De beklimmingen zijn lang en steil genoeg om de benen flink pijn te doen. Wie sterke benen heeft kan hier een flinke dag doorhalen met een hoeveelheid hoogtemeters die aan de Alpen doen denken. De Salomon Koning van Spanje Trail, startend vanuit Gulpen, is na 8 jaar inmiddels uitgegroeid tot een klassieker en kent zo’n 1.300 hoogtemeters in iets meer 40km lange parcours. Een andere uitdaging voor ultratrailers is het 90 kilometer lange Krijtlandpad. Aardig weetje is dat je hier eigenlijk over de bodem van de zee loopt. Het kalksteen waarover je je kilometers maakt, is namelijk een 70 miljoen jaar oud restant van een tropische zee die vol zit prehistorische sporen, zoals skeletten van roofzuchtige maashagedissen.

Wie voor het hoogst haalbare gaat, beklimt natuurlijk de Vaalserberg. Met een hoogte van 322 meter steekt deze flink uit boven de andere Nederlandse bergen. Net als de Zwitsers en Fransen moeten wij onze hoogste berg delen met de buren. Een mooie en steile klim is die via de “noordwand”. Vanuit Vaals ga je Duitsland binnen en stijg je alsmaar door. Na 3 kilometer en 120 hoogtemeters sta je plots op het Drielandenpunt. Als bonus kun je de bijna 50 meter hoge Boudewijntoren beklimmen. (bron)