Zo herken je de signalen van een hartstilstand

Hoe groot is het risico op een hartstilstand bij het lopen van een marathon?

Hartstilstand tijdens een marathon

Het lijkt erop dat steeds meer jonge mensen te maken krijgen met een hartstilstand en plotselinge dood, onder andere tijdens marathons. Verontrustend nieuws, maar is dit echt iets om je zorgen over te maken? Hoe groot is het risico op hartstilstand bij het lopen van een marathon?

Er zijn inmiddels verschillende uitgebreide onderzoeken gedaan naar precies deze vraag. En allemaal komen ze uit op hetzelfde resultaat: de kans op hartstilstand bij een marathon is erg klein. Uit omvangrijk Amerikaans onderzoek blijkt dat ongeveer 1 op de 100.000 marathonlopers een hartstilstand krijgt. Een vergelijkbaar onderzoek vult aan dat de hardlopers in de meeste gevallen een onderliggende hartafwijking hadden waar ze niet van af wisten. De kans dat ze in rust slachtoffer worden is groter dan tijdens inspanning, vertelde Paul Dorian, onderzoeker van de Universiteit van Toronto, aan Runner's World.

De oorzaak van een hartstilstand

Plotselinge hartstilstand treedt op wanneer je hart onverwacht stopt met kloppen. Je kunt het zien als een gevolg van problemen met de elektrische bedrading van het hart. Dit in tegenstelling tot een hartaanval, die meestal het gevolg is van een stolsel dat de bloedtoevoer naar het hart blokkeert, en dus een probleem is met de bloedvaten.

Het is niet precies bekend wat zo’n hartstilstand veroorzaakt, zei Dorian. ‘In de meeste situaties wordt hartstilstand bij niet-sporters veroorzaakt door een vernauwing of verstopping van een slagader naar het hart’, gaf hij aan. ‘Met andere woorden: er is een probleem met de leidingen, en dat veroorzaakt een elektrisch probleem - een hartstilstand.’

In andere situaties is een stolsel niet de boosdoener, maar is onduidelijk wat dan wel de oorzaak is. Onderzoekers spreken van 'een verstoring van de elektrische prikkeling, zonder aanwijsbare oorzaak' als de belangrijkste trigger van hartstilstand bij sporters jonger dan 35 jaar. Andere mogelijke oorzaken zijn: een erfelijke aandoening met de naam hypertrofische cardiomyopathie – een verdikking van de wanden van het hart, of een zogenoemde idiopathisch linkerventrikelhypertrofie - een vergroting of verdikking van de linker pompkamer van je hart.

Symptomen hartstilstand

Het is belangrijk om te bepalen wie verhoogd risico loopt op een plotselinge hartstilstand. Er zijn enkele belangrijke signalen waar je op moet letten. Dorian geeft een lijstje met risicofactoren van een plotselinge hartstilstand:

-Plotselinge kortademigheid

-Drukkend gevoel op de borst

-Verlies van bewustzijn, zeker tijdens het sporten

-Ernstige en onverwachte hartkloppingen, of een zorgelijk gevoel van een versnelde hartslag die niet verklaard kan worden door de mate van inspanning

-Een plotselinge gevoel van duizeligheid, een licht gevoel in het hoofd of een gevoel of je flauwvalt

Als je een van deze symptomen ervaart, vooral tijdens het sporten, is het raadzaam om een arts te bezoeken voor nader onderzoek. De arts zal vragen stellen over je medische en familiegeschiedenis en, indien dit nuttig lijkt, geavanceerd onderzoek zoals elektrocardiografie uitvoeren. Dat zou kunnen leiden tot een advies met betrekking tot de sportbeoefening in de toekomst.

Screenen van gezonde sporters

Hoewel een plotselinge hartstilstand ernstig is en dodelijk kan zijn, is er geen solide bewijs dat het screenen van gezonde sporters op afwijkingen zinvol is. Het kan bij de zogenoemde vals positieve gevallen angst bezorgen bij sporters die eigenlijk geen gezondheidsrisico hebben. Toch raden de onderzoekers artsen aan alle sporters routinematig vragen te stellen zoals: ‘Heb je je ooit duizelig of flauw gevoeld, onverwacht kortademig of pijn op de borst gehad tijdens of onmiddellijk na het sporten?’ En ‘Heb je eerstegraads familieleden jonger dan 60 jaar die plotseling stierven of aan een ernstige hartaandoening leden?’ Afhankelijk van de antwoorden op deze vragen, kunnen artsen besluiten specifieke testen aan te bevelen.

Meer kans op hitteberoerte dan hartstilstand

Volgens sportartsen is de kans dat je tijdens een marathon oververhit raakt duidelijk hoger dan dat je hartproblemen krijgt. Houd daarom bij trainingen of wedstrijden in warme omstandigheden (al vanaf zo'n 15 graden!) en/of bij hoge luchtvochtigheid rekening met deze signalen van een hitteberoerte. Voor elke loper en alle omstandigheden geldt: bereid je goed voor, vraag niet te veel van je lichaam, blijf luisteren naar de signalen van je lijf en gebruik je gezonde verstand. Dan haal je elke finishlijn zonder problemen! (bron)