Jan te Brake – een bescheiden triatlonlegende! (22)

Jan te Brake – een bescheiden triatlonlegende!

Zondag 26 juni, the day after de Beeklaanstraatrace… Dat konden Gerdy en ik goed vernemen toen we deze zondagochtend zo rond 07.30 uur richting onze gastloper renden. Stram in de benen en knokig in de knieën van het sprintgeweld van de avond daarvoor! En heel ietsiepietsie een katertje, ik tenminste. Toen ik me zaterdagnacht om 01.00 uur bij mijn Beeklaankompaan Erwin Wamelink afmeldde met de mededeling dat ik de volgende ochtend vroeg op pad ging met gastloper Jan te Brake jr, beweerde Erwin stellig dat we een gemakkelijk interview tegemoet konden zien: ”stel Jan een vraag over de triatlon, en je bent een goeie anderhalf uur onder de pannen!” Daar zat, achteraf gezien, een kleine kern van waarheid in…

Toen Gerdy en ik bij Jan op ’t Slaa aankwam, zat Jan al klaar. Ook Jan had een feestje gehad de avond ervoor. Maar als een echte sportman betaamd: ’s avonds een kerel, ’s morgens een kerel. Toen Jan zijn mobiel en wat zakdoekjes in een plastic tuutjen deed en dit vervolgens achter in zijn achterzak deed, gaf Gerdy aan dat ze deze hardlooptip van Jan had overgenomen. Altijd zakdoekjes meenemen, en wel in een plastic zakje, anders heb je er niets aan! Voor het geval je achter op de Haart last van darmkrampjes krijgt zeg maar…

Zo heeft Jan meerdere tips, al wordt hier wel eens wat lacherig over gedaan. Toen hij met zonen Mark en Tim en huisvriend Erwin Wamelink in februari naar Schoorl gingen voor de NK 10 km, had Jan gezorgd voor vuilniszakken en toiletpapier. Door de nieuwe generatie werd hier natuurlijk erg schamper over gedaan; niet meer van deze tijd! Toen de wedstrijdspanning echter de stoelgangbevordelijk ging werken, werden de eerste vragende blikken richting vader Jan geworpen. Toen vervolgens de snijdende wind, tijdens het lange wachten op het startschot, door de duinen woei, waren de vuilniszakken meer dan welkom. Van deze “old school” hardlooptips werd dankbaar gebruik gemaakt!

Jan heeft voor onze zondagmorgenloop een fijne route voorbereid, we hebben zo’n 16 km geslakkerd over de Heurne en de Haart. Uiteraard hebben we het al gauw over de Aaltense triatlon, van 19 juni jl. Jan is daar op de achtste triatlon 5^e geworden. Als 50+’er heeft hij zich zeer knap genesteld tussen de 20-ers en 30-ers. Ik wist wel dat Jan een triathlonverleden had, maar dat het zo’n kanjer was wist ik niet! Ik ken Jan vanaf het moment dat Tim en Sam bij AVA kwamen, een jaar of 12 geleden,  en dat we als ouders meegingen naar de diverse stedenwedstrijden. Jan liep dan wel eens rondje als we weer eens eindeloos moesten wachten op een volgend onderdeel van de kinderen. Maar over de hardloop- en triatloncarrière werd niet gerept door Jan. Wat dat betreft is Jan een vreemde, bescheiden eend in de bijt. Hardlopers en vegetariërs worden wel eens met elkaar vergeleken: binnen maximaal 3 minuten word je opgezadeld met hun “passie”! Nou, bij Jan kun je lang wachten!

Zijn triatlongeschiedenis is in 1985 begonnen, thuis op de bank, voor de buis. Jos Kuijer presenteerde AVRO’s Sportpanorama en Axel Koenders won de triatlon van Almere. Jan jr en Jan sr keken mekaar aan en zeiden tegen elkaar:  “volgend joar doo’w samen met!”. Vanaf dat moment werd er een trainingsprogramma opgesteld: er werd gerend, gefietst en wekelijks getraind in zwembad Zonneheuvel. In 1986 stonden beide te Brakes aan de start van deze uitputtingswedstrijd. Het weer was guur. De organisatie stond toen nog in de kinderschoenen, dat merkte je vooral bij het zwemmen. Je zwom 1,9 km naar de boei, en weer terug, zonder overige bewegwijzering. Vader Jan kwam onderkoeld uit het water – wetsuits waren er toen nog niet – en moest de wedstrijd staken. Jan jr kon wel verder en werd tijdens de afsluitende marathon bijgestaan door vader, die inmiddels weer wat bij z’n positieven was. Jan jr kwam binnen in 12:16;34. Een prestatie waar je “U” tegen zegt!

Als Gerdy vraagt op welke sportprestatie Jan het meest trots is, dan komt schoorvoetend deze wedstrijd naar boven. “Trots” is niet bepaald een woord dat bij Jan past; deze wedstrijd staat in ieder geval in zijn geheugen gegrift. Als ik thuis wat googel op “uitslagen Almere” zie ik dat Jan in ’87 en ’91 ook mee heeft gedaan. Heeft ie niks van gezegd! In ’91 raffelde hij de wedstrijd af in maar liefst 10:56;48.

Jan heeft ook diverse marathons gelopen. Mede dankzij de tips van Jan heeft Gerdy in Rotterdam een fantastische marathon gelopen. Jan’s beste tijd is 2:55 uur, de marathon van Amsterdam. Nooit geweten! Menig loper zou zo’n prestatie delen via de social media of op welke manier dan ook. Tegenwoordig kun je elke loper volgen op Garmin, Strava, app’s tijdens de wedstrijd, noem maar op. Zo ontplofte Facebook na de marathon van Rotterdam met alle blije reacties en tijden die er gelopen waren. In de tijd van Jan was dat niet zo: je trainde met gelijkgezinden en de wedstrijden liep je voornamelijk voor jezelf. Hier heb ik veel respect voor. Wat dat betreft kunnen we nog veel leren van Jan. Als ik naar mezelf kijk, merk ik dat ik “gejaagd” train. Omdat ik door mijn bescheiden voetbalcarrière wat laat met rennen ben begonnen, lijkt het erop dat ik in een paar jaar tijd mijn “toptijden” wil bereiken. Na elk rondje rennen load ik direct mijn gegevens up Garmin en Strava; dit dwingt me haast om tijdens de trainingen harder te lopen dan goed voor me is. Het resultaat hiervan is dat ik stijf en stram door het leven ga, her en der pijntjes; allicht een gevolg van enigszins geforceerd trainen. Ik zit natuurlijk ook in de “ontkennende fase”; als 45-jarige meen ik dat ik nog alles kan als jonge god, maar ondertussen beginnen lijf en leden wat te protesteren. Ik merkte het bijvoorbeeld op de Zwarte Cross: toen Typhoon aan het spelen was, wilde ik enthousiast mee dansen. Nou, ik kan je vertellen: ik dans als een oude man tegenwoordig! Teveel wedstrijden achter elkaar, geen goede balans in de intensieve en extensieve trainingen maken dit lijf minder dansbaar. Ik danste samen met mijn liefste op Liefste van Typhoon. Zo geweldig mooi! Ik dans, dus ik besta!

Jan is veel relaxer in zijn trainingen en kijkt minder op de biologische klok. Hij luistert goed naar zijn lijf. Als het effen kan loopt hij een mooi duurloopje met zijn Ankie, op een kalm tempo. Het trainen op in rustig tempo wordt volgens Jan nog altijd ondergewaardeerd. Ik geloof dat ik de adviezen van Jan eens ter harte ga nemen…ik wil graag een goede danser worden!

Als het over rennen, fietsen, triatlon gaat praat Jan honderduit. Als Gerdy vraagt naar zijn “gevoelens” moet Jan hard lachen. Hij slaat mij op de schouders en lacht: “noo wordt ut interessant!”. Na wat doorvragen geeft Jan aan dat hij beseft dat hij door de sport een bijzondere band met zijn vader heeft opgebouwd. Vader Jan ging vanaf jongs af aan met Jan jr mee. In 1972 werd Jan jr lid van AVA, en door zijn interesse in het hardlopen is zijn vader ook gaan rennen. En hoe! Jan sr heeft bijvoorbeeld diverse 100 km wedstrijden gerend. En Jan jr fietste dan mee. De zussen van Jan kwamen er wel eens bekaaid vanaf: vader Jan was veel op pad om te trainen voor zijn ultra-wedstrijden en Jan jr was vaak mee. De sport is ook de rode draad in huize te Brake jr: alle jongens rennen bij AVA, evenals Ankie. Ankie runt waarschijnlijk een van de meest onregelmatige huishoudens van Aalten wat eten en wassen betreft! Jan is trots op zijn mooie gezin: een mooie sportprestatie kan hem echter net zoveel bekoren als een mooie tuin die door Luuk is aangelegd.

Als we tenslotte aan Jan vragen welke sportieve ambities hij nog heeft weet hij ons te verrassen met de Zeeuwse Kustmarathon. Deze marathon staat bekend als de zwaarste marathon van Nederland. Als Jan meedoet ziet hij dit niet als “bucketlist”-ding. Nee, hij wil dan een mooie prestatie neerzetten. De strijd tegen de elementen spreekt hem het meeste aan. Ik hoop dat zijn kuiten deze uitdaging toelaten. Nu we Jan wat beter hebben leren kennen, vermoed ik dat Jan een heel groot vermogen heeft om zijn blik op oneindig te zetten en het verstand op nul; een must voor elke duursporter. We hebben alvast een trainingsmuziekje voor je gezocht Jan: Aan de kust van Bløf.

Als we Jan weer thuis afzetten bij hem thuis praatten we nog wat na. Dit gaat zo luid op de vroege zondagochtend, dat zoon Luuk fronsend naar buiten komt. Hij is net terug van een zwaar weekend Rome en wil graag nog wat rust!

We bedanken Jan voor het fijne loopgesprek en relativerende hardloopinzichten. Op onze terugtocht concluderen we dat Jan prima past bij de slogan van Klaverblad Verzekeringen: Als je maar lang genoeg gewoon blijft, word je vanzelf bijzonder. Jan bedankt!